25 Kasım 2012 Pazar

Yaratıcı yazarlık (bazı) ders notları



Ferit Edgü, Tüm Ders Notları adlı kitabında, okurun, kitabın adına bakıp yanılmaması için belirtir: Bu kitap okurun öğrenmesi gereken ders notları değil, yazarın kendi tuttuğu ders notlarıdır. Dolayısıyla okur, karşısında kendisine ders veren birisi olduğu algısına kapılmamalıdır. Bu yüzden ben de yazımın başında şerh düşme gereksinimi duydum; blog okurları yanılmasınlar. Aşağıda yazdıklarım, çeşitli yaratıcı yazarlık kitaplarından, çeşitli yazarların oradaki buradaki tavsiyelerinden kulağıma küpe olanlardır. Bu tavsiyeleri çoğu kere birden çok yazar verdiği için kaynak belirtmek için yeniden tek tek kitap, dergi, internet taramasına girişmedim. Yalnızca belleğimden süzüldüğü kadarıyla paylaşıyorum. Burada başkasının hakkına girmemek için bir şeyi vurgulamak gerekirse, bu tavsiyelerin hiçbirinin bana ait olmadığı, benim başkalarından öğrendiklerim olduğudur. Biraz internet araştırmasına giririşirseniz pek çok başkasını bulmak da mümkün. Hadi başlayalım:

- Bir defter tutmak gerek. Yazacağın kurmaca metinlerle ilgili her türlü fikir kırıntısını bu deftere tutmalısın. Bir yere gittiğin zaman defter yanında bulunsun. Parlak fikirler not edilmezlerse uçar giderler.

- Tanrı’nın ilk emri gibi belle bunu: Oku!

- Yaz! İlham gelmesini bekleme sakın. Yazmayı ilham gelince yapılan “sanatsal” bir eylem yerine bir iş olarak gör. Her gün kıçının üstüne otur ve yaz.

- Okumak tamam. Ama bir yazar gözüyle okumasını öğrenmek gerek. Kurmacanın unsurlarını öğren ve bir metni okurken yazarın nasıl o metni oluşturduğunu düşün. Metni çözümlemesini öğren.

- Çatışma varsa kurgu var. Çatışma yoksa kurgu yok.

- Sözlük karıştır.

- Şiir veya kurmaca metinler olsun, edebiyat bir “yürek/gönül/kalp işi” değil, akıl işidir. Edebi metinler akılla yazılır. (Semih Gümüş’ün Yazar Olabilir miyim? kitabındaki bir tavsiyesi bu. Bunun hakkında blogda bir yazı da yolda)

- Yazarlık/Edebiyat bir sanattır. Sanatın eğitimi olabilir. Dolayısıyla tıpkı resim gibi yazarlık eğitimi de verilebilir, okulları, kursları, atölyeleri olabilir. Buralardan yazarlığa dair bir şeyler öğrenmek mümkündür. Mümkün olmayansa her resim atölyesine gidenin, atölyeden Picasso olarak çıkmasıdır.

- Kurallar yıkılmak içindir.

Şimdilik aklıma gelip de tuttuğum ders notları bu kadar. Belki ileride başkalarını da anımsar ve buraya çiziktiririm. (Veya yazı ortamım düşünüldüğünde, tıkırdatırım demeliyim sanırım.)


P.S. Yeri gelmişken belki ilginizi çeker: http://www.advicetowriters.com/

4 yorum:

GizliKız dedi ki...

Böyle bir derleme, toplama çalışması ben de yapıyorum. Hatta "yazmak" için yaptığım uygulamalarımı sevdiğim yazarların tavsiyesi olarak okumak beni yazmak için güçlendiriyor.
Semih Gümüş'ün kitabı sırada..
Sevgiler..

Unknown dedi ki...

Siz yorumu yazdıktan sonra yazının sonuna da ekledim ama buraya da koymuş olayım. Advice to Writers diye bir site var. Belki ilginizi çeker.

GizliKız dedi ki...

Şimdi inceliyorum, çok teşekkür ederim.
Edebiyat Haber sitesi de yazarların tavsiyelerini derleyerek çok güzel haberler yapıyor. Bilginiz mutlaka vardır, hatırlatmak isterim.

Unknown dedi ki...

Evet, haberim var. Takip ediyorum. Teşekkürler.