Dergilere yazı, öykü, şiir göndermek

Önceki yazıda, kariyerinin başlangıcında olan bir yazarın, yazdıklarını sınaması için en iyi yolun dergilerden geçtiğinden söz etmiştim. Peki ama nasıl yürür bu dergilerdeki işler? Dergilere bir yazı, öykü, şiir göndermenin usulü nedir?

Dergilerle iletişime geçmek

Öncelikle, bir dergiyi o zamana kadar hiç almadığı halde internet sitesine bir biçimde denk gelip yazdığı şeyleri nasıl gönderebileceğini soranların hiç de az olmadığını söyleyeyim. Sakın yapmayın! Bir dergiye bir yazı, öykü, şiir göndermek istiyorsanız önce o dergiyi alın, okuyun. Derginin baş kısmında, genelde editor@... diye başlayan bir e-posta adresi de verilir. Bu adreslere yazdıklarınızı gönderebilirsiniz. Sözgelimi metinlerinizi göndermek için Varlık dergisine ait e-posta adresi, editor@varlik.com.tr biçiminde. Notos’unki editor@notoskitap.com , şiir dergisi Yasakmeyve’nin ise editor@yasakmeyve.com . Kitap-lık dergisine bir öykünüzü, şiirinizi veya denemenizi göndermek istiyorsanız, derginin editörü Murat Yalçın’a ait omer.yalcin@ykykultur.com.tr adresiyle bağlantıya geçin. Ayrıca Kitap-lık dergisi, dergiye metin gönderecekler için koşullarını şuradaki adreste maddeler halinde sıralamış. İlgilenenler oraya bakabilir. Sözcükler dergisine bir işinizi göndermeyi düşünüyorsanız derginin aynı zamanda sahibi olan yazıişlerinden sorumlu kişisi Turgay Fişekçi’ye ait tfisekci@gmail.com adresiyle iletişime geçmeniz gerekiyor. Derginin baş sayfasında birden fazla e-posta adresi varsa biraz dikkatli olmanız gerekmekte. Söz konusu adreslerden birisi reklam verenler veya abonelik için olabilir. Siz çalışmalarınızı editöre ait e-posta adresine göndereceksiniz.

Gönderdiğiniz metin ve iletilerin içerik ve biçemi



Çalışmalarınızı mutlaka bir Word belgesi içinde gönderin. Metninizi sakın e-posta iletinizinin içine yapıştırıp göndermeyi denemeyin. İstenilen bir durum değildir ve çoğu kere dikkate alınmaz. Ayrıca gönderdiğiniz Word belgesini docx değil, doc uzantılı olarak göndermeye özen gösterin. Kimi editörlerin kullandığı Office programları daha eski sürümler olduğu ve Office dönüştürücüsü kullanmadıkları için gönderdiğiniz belge okunmayabilir. Gönderdiğiniz öykü, şiir veya yazının başına mutlaka adınızı yazın. Metnin çıktısını alan editör, dergiye gönderilmiş olan çalışmaları bir kenara koyduktan sonra hangi çalışmanın kime ait olduğunu anımsamaz. Dolayısıyla yazdığınız metnin başına adınızı koymanız önemlidir. Metninizi yazdığınız aynı Word belgesi içine kısa bir özgeçmişinizi ekleyin. Özgeçmişiniz şu hayali örnekteki gibi olabilir:




Sibel Öztürk, (1983) İstanbul’da doğdu. Galatasaray Üniversitesi Felsefe bölümünü bitirdikten sonra İstanbul Bilgi Üniversitesinde Kültürel İncelemeler üstüne lisansüstü eğitimini tamamladı. Öyküleri ve yazıları Notos ve Varlık dergilerinde yayımlandı.




E-postanızda, iletiye ilişik olarak dergide yayımlanmak üzere bir dosya içinde öykü, şiir veya deneme gönderdiğinizi belirtmeyi unutmayın. Ayrıca kendinizi ve yazıyla olan ilişkinizi anlatan kısa bir kapak yazısı yararlı olabilir. Pek çok derginin, yazma kariyerinin başındakiler için genelde arka sayfalarda yer alan atölye bölümleri bulunur. Eğer bu atölyelerden birine özellikle gönderiyorsanız, çalışmanızı bu atölye için gönderdiğinizi özellikle belirtin. Notos ve Varlık dergilerinin böyle bölümleri mevcut. Yakın zamana kadar Kitap-lık dergisinde de böyle bir bölüm vardı ancak son durumu hakkında bilgim yok. Bu atölye sayfalarında genç yazarlardan gelen işler, bir usta tarafından değerlendirilir ve yazdığınız öykü veya şiirin durumu hakkında yol gösterici bazı eleştirilerde bulunulur. Eğer çalışmanız bir dergide yayımlanabilecek nitelikte görülürse öykünüz veya şiirinizi derginin sayfalarında görebilirsiniz.




Dergiye gönderdiğiniz çalışmalarınızla ilgili çoğu kere size herhangi bir bildirimde bulunulmaz. Gönderdiğiniz öykünün veya şiirin dergide yayımlanıp yayımlanmadığını görmek için ilgili dergiyi sürekli takip etmeniz gerekir. Bunun sebeplerinden en önemlisi dergilere gönderilen yüzlerce e-postayı yanıtlamanın olanaksız oluşudur. Zaten çoğu kere Türkçe yayımlanan edebiyat dergilerine gönderilen çalışmaların değerlendirilmesi bir veya iki kişinin sorumluluğundadır. Eğer öykünüzü veya şiirinizi beğendilerse, kimi dergiler fotoğrafınızı koymak vb. sebeplerle sizinle iletişime geçebilirler. Ancak bunun dışında dediğim gibi, çok can sıkıcı bir durum gibi gözükse de genellikle dergiler sizinle e-posta yoluyla değil, derginin sayfaları aracılığıyla sizinle bağlantıya geçerler. Bu yüzden çalışamızın akıbetini öğrenmenizin tek yolu da dergiyi düzenli takip etmektir. Tabii aradan bir süre geçtikten sonra derginin editörlerine yeniden bir e-posta gönderebilirsiniz. Çalışmanızın durumunu öğrenmeniz şansa ve editörün insafına kalmıştır.

Eğer şiir gönderiyorsanız, birkaç şiir gönderin. Yazdığınız şey iyi olsa bile bunun tek atımlık kurşun olmadığını göstermeniz gerekir. Tek bir şiirden editörlerin sizin şiir dünyanız hakkında fikir sahibi olmasını bekleyemezsiniz. Aynı şey öykü için de geçerli. Özellikle söz konusu olanlar oldukça kısa metinlerse, iki öykü göndermek, okuyanların sizin hakkınızda daha iyi fikir sahibi olmasını sağlar. Ancak çok da abartıya kaçıp elinize ne var ne yoksa göndermeye kalkmayın. İki, en fazla üç öykü yeterlidir. Ama yazdıklarınız oylumlu öyküler ise üç bile fazladır.




Bu arada kimi dergilerin atölyelerinin bir yarışma içerdiğini de ekleyelim. Yakın zamana kadar Kitap-lık dergisinin atölyesinde önce bir eşik metin verilip o metni devam ettirmeniz istenirdi. Sanırım bu atölye devam etmiyor. Notos’un ödüllü yarışmasında ise derginin bir önceki sayısında yer alan bir resmin öyküsünü yazmanız istenir. Dergide öykünüzün yayımlanmasının yanı sıra kitap vebir yıllık abonelik de cabası.

Onlarca dergiden birini seçmek 

Tabii öncelikle kendinize yakın bulduğunuz dergilere gönderin. Önünüze gelen her dergiye yazı göndermek ve birbiriyle ilgisiz dergilerde yöntemsizce işlerinizi yayımlatmak pek makbul tutulmaz. Şu an mevcut olup genç yazarlara yer veren ve üstelik belli bir niteliğe sahip olduğu kabul gören belli başlı dergiler var. Varlık, Notos, Kitap-lık bunlar içinde başı çekiyor. Varlık ve Kitap-lık, Notos’a göre biraz daha az öykü yayımlamaktalar. Buna karşın Notos, hiç şiir yayımlamıyor. Bunun dışında şiir yazanların takip edebileceği Yasakmeyve, Underground Poetix gibi dergiler de var. Önemli şiir dergilerinden olan Heves dergisi ne yazık ki bildiğim kadarıyla yakın zamanda kapandı. Bunun yanında Hece, Hece Öykü, Özgür Edebiyat, Sözcükler, Fayrap, Sıcak Nal gibi pek çok önemli dergi var. Gördüğüm kadarıyla Sıcak Nal dergisi daha çok deneyimli yazarlara yer vermekte. Dolayısıyla genç bir yazar olarak ne kadar şansınız olur bilemem. Sözcükler, Hece, Hece öykü ve Özgür Edebiyat’ta daha çok şansınız olacaktır. Tıpkı Sıcak Nal gibi deneyimli yazarlara yer veren bir başka dergi ise (Yeni) adını taşıyor. Yine de bir dergiye yazı gönderemeycek olmanız o dergiyi alıp okumayacağınız anlamına gelmez. Bunların yanı sıra, eğer bir roman karakteri hakkında bir yazı yazmayı düşünüyorsanız Roman Kahramanları dergisi tam sizin için diyebilirim.




İnternet ve e-dergileri yabana atmayın.



Bunlardan ayrı olarak internetten yayımlanan dergiler de mevcut. Açıkçası 2000’lerin başındaki e-dergilerin çok daha nitelikli olduklarını düşünmekteyim. Bir yerde okumuştum, (Kaynağını anımsamadığım için sözün asıl sahibinden özür dilerim) internetin yeni yeni yaygınlaştığı dönemde insanları internet başında tutup bir şeyleri okutabilmek marifet gerektirdiğinden, o dönemdeki e-dergilerin çok daha ilgi çekici olduklarından bahsediyordu. Günümüzde pek çok yerde çer-çöp e-dergiler mevcut olmasına karşın içlerinde kayda değer olanları pek az. Bunlar içinde altZine en bildik olanı. altZine, www.altzine.net adresinden yayın yapıyor. Gerçi şu da var ki altZine benim bildiğim kadarıyla Türkiye’nin en eski edebiyat e-dergisi. 1998 yılından beri bazı kesintilerle birlikte yayınını sürdürmekte. Tabii arşivi maalesef kayıp olduğu için eski etkileşimli ve özgün tasarımlı işleri görmek bugün olanaklı değil. Yine de internette belli bir yayın kurulundan geçen işler görmek ve buraya işler göndermek için kabul görmüş bir site. Kitap kapaklarının içlerinde yer alan özgeçmişlerde bu e-derginin adını görmek olası. Şuradaki adreste nasıl katılacağınız yazılı. Bunun dışında ekim 2009’dan beri güncellenmeyen www.iktidarsiz.com ve daha muhazafakâr çizgideki bir ekip tarafından çıkartılan Edebistan gibi dergiler de var. Edebistan, www.edebistan.com adresinden yayımlanıyor. Ayrıca Edebistan’a şu adreste adları sayılan editörlere yazdığınız türe göre çalışmalarınızı gönderebilirsiniz (adların üstüne tıklayınca e-posta adresleri çıkıyor).

Tabii bütün bu saydıklarım öykü vb. türler için geçerli. Kurmaca bir metin göndermeyecekseniz, www.futuristika.org , www.grizine.com gibi pek çok e-dergi de mevcut. Bu arada bir de www.sabitifikir.com adresinden yayımlanan Sabit Fikir dergisi var. Bu dergiye de yazılarınızı (özellikle kitap eleştirisi) göndermeniz mümkün. Sabit Fikir’de yayımlanan öyküler doğrudan doğruya Notos’a gönderilenler arasından seçildiği için yazı değil de öykü göndermeyi düşünüyorsanız, göndereceğiniz öykülerin şansı biraz zor. Şiire gelince... İnternette şiir yazdığını zannedip kendi iç dökmelerinden oluşan manzumelerini yayımlayan heveskârların toplaştıkları pek çok siteler var. Bunlardan uzak durun. Hatta şiir sitesi olduğunu söyleyen sitelerin yüzde doksanından uzak durun. Size önerebileceğim şiirle ilgili e-dergi ise www.poetikhars.com adresinden yayımlanan Poetik Hars dergisi. Bunun dışında aklıma şiirle ilgili gelen çok fazla dergi yok. Bunun için biraz internet dedektifliği yapmak gerekiyor. İnternet üzerinden her türden çalışmalarını yayımlamak isteyenlere önemli bir uyarı: eğer yazarlığı ciddiye alıyorsanız çalışmalarınızı forumlara göndermeyin. Bu, sizi bir amatör gibi gösterir. Yaptığınız işte ciddiyseniz ve çalışmalarınızı internet üzerinden yayımlatmak istiyorsanız her önüne geleni yayımlamayan, gönderilen işleri bir yayın kurulundan geçiren ciddi internet sitelerine, e-dergilere gönderin. Yazdıklarınızı kendi sitenizden yayımlatmanız, bir foruma göndermenizden bin kat daha iyidir.

Son olarak yakın zamanda çıkacağı haber verilen bir öykü dergisine değineyim. Yitik Ülke yayınları tarafından yayımlanacağı söylenen derginin adı Kısa Öyküler ve bir sayfayı geçmeyecek öyküler arıyorlar. Konuyla ilgili olarak zaman zaman www.yitikulke.com adresini takip etmeniz yararlı olabilir. Bunlar dışında dergilerle ilgili paylaşacaklarınız, değinmek istediğiniz konular, tamamlayacağınız eksikler, hattâ yanıt bulmasını istediğiniz sorularınız varsa yorumlarınıza her zaman için Yazar Odası açıktır.